
TERAPIA POZNAWCZO – BEHAWIORALNA
Terapia behawioralna jest jedną z głównych metod terapii dzieci autystycznych. Zalecana jest zwłaszcza we wczesnej interwencji, czyli w przypadku dzieci, które nie ukończyły 3. roku życia. Jej celem jest przede wszystkim nauczenie dziecka samodzielnego funkcjonowania w życiu codziennym i możliwie łatwego przystosowywania się do zmieniających się warunków otoczenia.
Główne założenia terapii behawioralnej:
- zajmuje się tym, co widoczne w zachowaniu dziecka,
- nad jej przebiegiem czuwa wyszkolony terapeuta,
- tłumaczy zaburzenia w rozwoju dziecka „niedopasowaniem” układu nerwowego do wymagań otaczającego środowiska,
- jest podejściem całościowym, obejmującym swym oddziaływaniem dziecko, jego dom, szkołę i otoczenie,
- punktem wyjścia jest diagnoza, określająca stan rozwoju dziecka oraz nieprawidłowości w jego zachowaniu,
- na podstawie diagnozy formułuje się cele (krótkoterminowe) i wzmocnienia, będące podstawą indywidualnych programów terapeutycznych,
- używa się jasnych i precyzyjnych terminów, nie dających możliwości różnych interpretacji,
- ważnym elementem jest system wzmocnień, który stosuje się w sposób ściśle zaplanowany,
- kluczową część metody stanowi analiza behawioralna, której celem jest analiza rezultatów oraz skuteczności podjętych działań,
- dużą wagę przywiązuje się do systematycznego dokumentowania wyników pracy terapeutycznej.


Terapia behawioralna bazuje na podstawowym założeniu behawioryzmu, a więc na teorii
uczenia się. Terapeuta stara się wzmacniać zachowania pożądane, a wygaszać oraz
redukować zachowania nieprawidłowe. Im większą zdolność do adaptacji dziecko osiągnie, tym większa będzie jego samodzielność i niezależność.
Główne cele terapii behawioralnej to:
- rozwijanie zachowań deficytowych – a więc zachowań występujących u dziecka z autyzmem zbyt rzadko lub nie występujących wcale, a które powszechnie uważane są za prawidłowe i pożądane u zdrowego dziecka w pewnym wieku i w pewnych sytuacjach ( prawidłowa mowa, zabawa zabawkami, okazywanie uczuć )
- redukcja zachowań niepożądanych – bez eliminacji tych zachowań nie ma mowy o skuteczności terapii. Działanie to opiera się na szczegółowym opisaniu zachowania, zmierzeniu jego natężenia, zaplanowaniu i wprowadzeniu w życie koniecznych zmian oraz na ocenie skuteczności podjętych działań.
- generalizacja i utrzymanie efektów terapii – generalizacja następuje wówczas, gdy zachowanie pojawia się w różnych środowiskach i w obecności różnych osób, rozszerza się na wiele pokrewnych zachowań oraz utrzymuje się w czasie